| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 64 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 75 |
چکیده:
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستا شهرستان ابهر است که فرضیه عنوان شده این است که بین اضطراب و سبکهای دلبستگی رابطه وجود دارد که جامعه مورد مطالعه دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهر ابهر است که 80 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و آزمون اضطراب کتل و سبکهای دلبستگی بر روی آن اجرا گردیده که جهت آزمون فرضیه از روش آماری ضریب هم بستگی پیرسون استفاده گردیده و چون t حامل 273/1 از اعتبار جهت پایایی ضریب هم بستگی از t جدول 676/2 در سطح معنی داری 5% کوچکتر است پس می توان گفت که فرضیه تحقیق مورد تأیید قرار نگرفته و بین اضطراب و سبکهای دلبستگی رابطه وجود ندارد.
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه:
تعامل اجتماعی با والدین در طول مراحل رشد نفس یا خود اهمیت بسزایی دارد.آنچه اهمیت زیادی دارد رابطه والد – فرزند است که می تواند نگرانیها را کاهش یا افزایش دهد اگر مادر یا مراقب اصلی، محبت و امنیت کافی تأمین کند، نفس به تدریج و به طور منظم رشد خواهد کرد و کودک به رشد روان شناختی مثبت کافی دست خواهد یافت انگیزهای کودکی آزاد خواهند بود تا به تلاشهای خودمختاری بزرگسالی تبدیل شوند و الگوی آمادگیهای شخصی شکل خواهد گرفت و نتیجه آن بزرگسال پخته و سالم خواهد بود.در صورتی که نیازهای کودکی ناکام شده باشند ، نفس به قدر کافی پخته نخواهد شد و کودک ناامن، متوقع ، حسود و خودخواه خواهد شد و از رشد روان شناختی او جلوگیری می شود که تمام این مراحل می تواند باعث اضطراب شود.سبکهای دلبستگی نشانگر شخصیت است و این سبکها نه تنها منشاء اثرات مهمی بر روی روان شناسی شخصیت و روان شناسی تحولی بوده بلکه تأثیر غیرقابل اغماضی بر آسیب شناسی روانی و ابعاد مختلف روان درمانگری مانند خانواده درمانی و زناشویی و روان درمانگری نوجوان داشته است.امروز این نظریه الهام بخش هزاران پژوهش درباره نقش نوع دلبستگی به تحول شخصیت، رشد اجتماعی، انواع اختلالهای روانی مانند اضطراب ، اضطراب جدایی، مدرسه هراسی، اختلالهای تغذیه ای .... بوده است.
مسألة اصلی در این پژوهش بررسی رابطه هویت خود، سبکهای دلبستگی و ویژگی های شخصیتی است و برای دست یابی به این هدف سؤال هایی مطرح شده است سبک های دلبستگی نقش مهمی در کنترل روابط نزدیک عاطفی و بخصوص روابط زوجین ایفا می کنند و هم چنین پیشنهاد شده است که برای فهم بهتر کیفیت رابطه زوجین بررسی سبک های دلبستگی در همسران مهم تر است و همین موضوع در بین نوجوانان و سبک های دلبستگی که بین نوجوانان و خانواده ها ایجاد می شود و گاهی اوقات ممکن است که وابستگی به این سبک ها باعث مشکلات روحی و روانی در فرد شود.
بیان مسأله:
ما انسانها در کودکی از بابت تأمین نیازهای اولیه و داشتن امنیت روانی و مادی کافی وابستگی زیادی به نزدیکان خود داریم.اگر با وجود این نزدیکان ما مانند پدر و مادرمان (بجای محیط امن و راحت) باعث ایجاد محیط پر از فشار و تنش و نگرانی و ترسهای خفقان آور شوند ( بدلیل عدم شکل گیری واکنشهای دفاعی در کودکان) این امر باعث شکل گیری خشم و عصبانیت زیاد در ما می شود، همچنین تعرضات جنسی که از سوی نزدیکان به کودک می شود نقش بسیار مهمی در شکل گیری چنین تعارضی در وی می شود.گر چه فردی که دارای سبک دلبستگی اجتنابی است در صورت از بین رفتن رابطه، احساس «بد بودن» نمی کند اما کسانی که این سبک دلبستگی را دارند، بهای سنگینی پرداخت می کنند، چرا که از روابط شان هرگز لذت نمی برند، سبکهای دوست داشتن و دلبستگی که افراد در روابط خود به کار می گیرند بستگی به زمینه های فرهنگی و الویت های فردی و تفاوت های جنسیتی آنها دارند.( محمدی، 1383)
سئوال مسأله:
آیا بین سبکهای دلبستگی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد؟
اهمیت و ضرورت تحقیق:
مسألة اساسی در این پژوهش بررسی رابطه سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی به خصوص اضطراب است.برای دست یابی به این هدف سئوالهای مطرح شده و متغیرهای ذکر شده و تعاریف میان متغیرها ارائه شده است ابتدا مفهوم کلی هویت و پایه های نظریه آن با توجه به دیدگاههای اریکسون و مارسیا مطرح و حالات را پایگاههای هویتی چهارگانه مارسیا که عبارتند از اضطراب آشفته و اضطراب زودرس، اضطراب تعلیق و حالت اضطراب پیشرفت و هم چنین عوامل تأثیر گذار بر اضطراب مورد بررسی قرار گرفته است پس مفهوم دلبستگی و پایه های نظری آن و سبک های دلبستگی در چرخه زندگی و کنش آنها با توجه به نظریه روان تحلیل گری فروید و دیدگاههای وینی کات مورد بررسی قرار گرفته است و هم چنین در مورد تفاوتهای فردی در دلبستگی و تأثیر وضعیت اقتصادی خانواده، است که اهمیت این موضوع در رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در محیط خانواده و نهادهای خانواده و نهادهای آموزشی مورد توجه قرار گرفته است.
اهداف تحقیق:
هدف تحقیق در تحقیق حاضر بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین نوجوانان مقطع سوم دبیرستان شهر ابهر است و اینکه آیا بین سبکهای دلبستگی و اضطراب رابطه وجود دارد آیا پیوند عاطفی عمیقی که افراد دیگر در زندگی برقرار می کنند می تواند در کاهش یا افزایش اضطراب تأثیر داشته باشد، آیا احساس شعف و نشاط می توان دلبستگی را بیشتر کند یا نه؟
فرضیه تحقیق:
بین سبکهای دلبستگی و اضطراب رابطه وجود دارد.
متغیرهای تحقیق:
سبکهای دلبستگی = متغیر وابسته
اضطراب : متغیر مستقل
تعاریف نظری و عملیاتی واژها و مفاهیم
سبکهای دلبستگی : عبارت است از پیوند عاطفی عمیقی که با افراد خاص در زندگی خود برقرار می کنیم طوری که باعث می شود وقتی با آنها تعامل می کنیم ، احساس نشاط و شعف کرده و به هنگام استرس از اینکه آنها را در کنار خود داریم.احساس آرامش کنیم و در آخر عبارتند از نمره ای که آزمودنی از آزمون سبکهای دلبستگی بدست آورده اند.
اضطراب: عبارتند از ناکامی و احساس نارضایتی در بین افراد و ایجاد ترس و دلهره و تشویش و لرزش در بین اعضای بدن و احساس ناکامی در رسیدن به هدفی در زندگی و بالاخره عبارتند از نمره ای است که آزمودنی از آزمون اضطراب کتل بدست آورده است.
فصل دوم
پیشینه و ادبیات تحقیق
فهرست:
تأثیر پذیری روان بر شیوة دلبستگی
نقش سبک های دلبستگی در روابط عاطفی
شیوه های دلبستگی
رابطة احساس اضطراب در سبک دلبستگی اضطرابی
نگرش های مضطربانه دلبستگی توأم با اضطراب
"اضطراب دلبستگی" چیست؟
کردار شناختی دلبستگی
نظریات فروید در مورد دلبستگی
مراحل دلبستگی
مراحب دلبستگی
آشنایی با اضطراب
علائم اضطراب
در دوران بلوغ ، نوجوان بیش از هر دوره دیگر از زندگی اش دستخوش هجوم احساسات است و دگرگونیها ، التهابها، اضطرابها و جلوه های غیرمعمول و ظاهراً غیرعادی در او ظاهر می شود.اما هیچ جلوه ای از جلوه های نوجوانی بی معنی، بی هدف و بیهوده نیست و اگر بزرگسالان را دچار خشم و ناراحتی می کند.دلیلش عدم آشنایی آنان با فلسفه وجود این گونه رفتارهای نوجوان است؛ در حالی که بسیاری از این رفتارها نیازمند عکس العمل پسندیده و مناسب از سوی والدین و مربیان می باشد.اگر علل وجودی جلوه های بلوغ را به درستی بشناسیم و آنها را به نوجوان بشناسانیم، هیچگاه در برقراری ارتباط، رهبری و ارشاد او دچار مشکل نخواهیم شد.
الف: اضطراب
1- تعریف اضطراب
اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم دلواپسی است که خبر از خطری ناگهانی و قریب الوقوع می دهد و شخص را برای مقابله با تهدید آماده می سازد (کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری 1381) و نیز عبارت از یک ناراحتی دردناک ذهنی درباره پیش بینی یک تهدید و ناخوشایندی در آینده است.(نوابی نژاد 1381).
همچنین به عنوان یکی از حالتهای هیجانی یا عاطفی شناخته شده است (راجرز به نقل از سرمد 1382) که پاسخی عاطفی و فیزیولوژیکی به احساس خطر همه جانبه درونی می باشد.(احمدی 1379)
چاپ سوم فرهنگ و بستر اضطراب را چنین تعریف می کند: حالت مضطرب بودن یا احساس ترکیبی نیرومند یا مستولی از عدم یقین، بیتابی، بیم و ترس ریشه دارد و عمیق درباره یک اتفاق احتمالی و بالاخره از نظر روانپزشکی اضطراب عبارت است از : ناآرامی، هراس و ترس ناخوشایند و منتشر با احساس خطر قریب الوقوع که منبع آن قابل شناختن نیست ( راو به نقل از وهاب زاده 1380) و در آن عامل مبهمی از ترس ناشی از پیش بینی حوادث نامطبوع در آینده وجود دارد.این حالت در فرد حتی قبل از آنکه محرک واقعی ترس زا حضور داشته باشد اتفاق می افتد.(نوایی نژاد 1381)
اضطراب همان آگاهی نسبت به کشمکشهای حل و فصل نشده میان عوامل ساختاری شخصیت است.برای نمونه، کشمکش میان تمایلات ناخودآگاه و هنجارهای سرکوبگر ، تضاد میان تمایلات متفاوتی که هر یک سعی دارد بر شخصیت فرد مسلط شود، میان عوالم خیالی و تجربه جهان واقعی ، میان روندهای معطوف به بزرگی و کمال و تجربه حقارت و کوچکی و نقص خویش، میان آرزوی پذیرفته شدن از جانب دیگران جامعه، یا جهان هستی و احساس طرد شدن از جانب دیگران، میان اراده معطوف به بودن و سنگینی بار وجود که برای فرد غیرقابل تحمل می نماید و آرزوی آشکار یا پنهان نبودن را بر می انگیزد.تمام این کشمکش ها، اعم از ناخودآگاه و نیز نیمه خودآگاه، تصدیق شده یا نشده، در لحظات ناگهانی یا مداوم اضطراب بروز می کند.( تیلیش به نقل از فرهاد پور 1380)
2- علل بروز و ریشه های اضطراب
در مورد علل ایجاد اضطراب نمی توان با قاطعیت سخن گفت، شواهدی وجود دارد که استعداد به اضطراب در دوران رشد قبل از تولد پیدا می شود.اوتورانک[1] ضربه تولد را علت اولیه اضطراب تلقی می کرد.نظریه روانکاوی بر مسئله جدا شدن از مادر به عنوان منبع اضطراب تاکید می کند.ضربه هیجانی حاصل از جداییها نیز منبع اصلی اضطراب تلقی شده است.پاسخ اضطراب را برخی از محققان به عنوان پاسخی یاد گرفته تلقی می کنند.(راو به نقل از وهاب زاده 1380).